Η έκθεση επιδιώκει να παρακινήσει όσους την επισκεφθούν, να αναλογισθούν το μεγάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα της λειψυδρίας και να αντιδράσουν, ακολουθώντας την πρόταση του έργου World Water Museum.
Η εικαστική πρόταση του έργου της δημιουργού Καίτης Χαλιορή είναι: πολίτες από οποιαδήποτε περιοχή του πλανήτη, επιλέγοντας εθελοντικά ένα ποτάμι ή μία λίμνη, συμμετέχουν στο έργο, ακολουθώντας τις οδηγίες και σταθερές που τους παρέχει ο δικτυακός του χώρος. Με τεκμηριωμένες την συλλογή και χημική ανάλυση του δείγματος, το αποστέλλουν στη φυσική διεύθυνση που τους έχει δοθεί με τις οδηγίες.
Τα δείγματα στην τελική τους επεξεργασμένη μορφή, από το εργαστήριο Χημείας Περιβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, θα τοποθετηθούν σε χώρο Τέχνης που θα διαμορφωθεί στα βραχώδη θεμέλια μιας παλαιάς κατοικίας στην Ύδρα. Στο χώρο θα αποδοθεί ο συμβολισμός και η αξία του μουσείου, για να επισημανθεί ο σεβασμός που οφείλουμε στο νερό.
Η εγκατάσταση της έκθεσης, συμπεριλαμβάνει 3 δείγματα με την τεκμηρίωσή τους. Το δείγμα του ποταμού Κηφισού, που συνελέγει από τον εικαστικό Κωστή, και της λίμνης Υλίκης, που συνελέγει από τον εικαστικό Μένη Κατσούλα, στις 22 Μαρτίου, την Παγκόσμια Ημέρα Νερού. Επίσης το δείγμα της λίμνης Κουρνά του Νομού Χανίων, που συνελέγει από την ομάδα του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικών Χημικών Διεργασιών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το έργο, η πορεία του οποίου άρχισε συμβολικά με την Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό, θα παραμείνει για λίγες ημέρες στην γκαλερί Τεχνοχώρος.
Το World Water Museum αντανακλά διάφορα επίπεδα ανθρώπινης δραστηριότητας και επικοινωνίας του έργου με το κοινό και στη συλλογή περισσοτέρων δειγμάτων νερού, ποταμών και λιμνών. Τα δείγματα θα τεκμηριώνονται εικαστικά και ηχητικά και θα υποστηρίζονται από ιστορικές, γεωγραφικές, λαογραφικές και άλλες πληροφορίες των τοποθεσιών καθώς και τα βιογραφικά των πολιτών που θα τα συλλέγουν.
Το έργο έχει προσκληθεί να συμμετάσχει σε δύο διεθνή συνέδρια, με παρουσία και αναφορές επιλεγμένων θεμάτων, για τον σεβασμό του ανθρώπου στο νερό ως φυσικό κληροδότημα. Στο 9ο Διεθνές Υδρογεωλογικό Συνέδριο, στα Καλάβρυτα, στις 5-8 Οκτωβρίου 2011 και στο 3ο Παγκόσμιο Συνέδριο Επιστημών Νερού, Υδάτινων Πόρων και Τεχνών, ISASWR, California (3rd International Symposium on Aqua Science, Water Resources and the Arts), στις 3-5 Νοεμβρίου 2011.
Πιστεύουμε οτι η Τέχνη δεν έχει τέλος. Τα έργα συμπεριλαμβανομένου του παρόντος με την δύναμη των φυσικών και μεταφυσικών τους ιδιοτήτων, γεννούν ακατάπαυστα άλλα νέα έργα, που επηρεάζουν καινούργιες και εναλλακτικές αντιλήψεις.
Αρίστη Κωστοπούλου
Μελέτες Μουσείων
Ένα “μουσείο” δίχως επιστημονικά κριτήρια ταξινόμησης και σπάνια αντικείμενα
Ένα “μουσείο” δίχως επιστημονικά κριτήρια ταξινόμησης και σπάνια αντικείμενα, που όμως πραγματεύεται κάτι υπερπολύτιμο, με τη συνδρομή της επιστήμης. Η φύλαξη των δειγμάτων γλυκού νερού, σαν συμβολική πράξη, έκφραση δίκαιης περιβαλλοντικής ανησυχίας. Ακόμα σημαντικότερη η επικοινωνιακή διαδικασία για τη συλλογή και τεκμηρίωσή τους, ανάμεσα σε άτομα και φορείς από κέντρα και περιφέρειες, χώρες και επαρχίες. Όχι ακριβώς ακτιβιστική τέχνη, αλλά ούτε και σχεσιακή μικροτοπία, το εν εξελίξει εγχείρημα της Καίτης Χαλιορή αφορά την πηγή της ζωής (νερό) και την προϋπόθεση κάθε αλλαγής (ανθρώπινη επικοινωνία). Γιατί η ζητούμενη παγκόσμια διάδραση δεν θα έρθει από την παθητική παρατήρηση του “πόνου των άλλων”, και μόνο μια τέτοια διάδραση θα αποτρέψει αποκαλυψιακά ενδεχόμενα σαν τη λειψυδρία. Η τέχνη έχει προ πολλού υπερβεί τους τυπολογικούς της περιορισμούς, καθώς παλεύει να ευαισθητοποιεί το κοινό, για τα κοινά. Θεμιτοί πλέον οι λιτοί, μη-θεαματικοί τρόποι παρουσίασης, όπως τους επιλέγει η Καίτη Χαλιορή για να συναρμόσει σύμβολο, πληροφορία και διάλογο.
Μάνος Δούκας
ιστορικός της τέχνης
Η υλική κουλτούρα του World Water Museum
Οι δια-δραστικές δημιουργίες δημιουργούν την δική τους υλική κουλτούρα, σχηματίζουν και χτίζουν εφήμερες ή μόνιμες συλλογές, που μπορεί να μεταφέρουν βαθιές συμβολικές έννοιες, ακόμα κι αν λείπουν οι συνήθεις εικαστικές αναφορές.
Το έργο World Water Museum που είναι μία εγκατάσταση ενός συγκεκριμένου τόπου, εκεί που θα καταλήξει να τοποθετηθεί στην Ύδρα, ξεκίνησε από συλλογή ιδεών για να γίνει συλλογή αντιπροσωπευτικών δειγμάτων γλυκού νερού. Κατά την διάρκεια της συλλογής των ιδεών, ήδη ξεκίνησαν να ενώνονται και να σχηματοποιούνται τα απτά υλικά, με τα τοπία, αλλά και με τα ψηφιακά ίχνη, τις ιστορίες, τους ήχους και τις ενεργειακές ζώνες, όπου θα κινηθούν οι άνθρωποι και οι δράσεις τους, για τις συλλογές των δειγμάτων. Ως έργο τέχνης, η κάθε μία δράση χωριστά, μεταφέρει του συνειρμούς και τις ανησυχίες για την μελλοντική, προαναγγελθείσα έλλειψη νερού στον πλανήτη. Όμως η συλλογή και παρουσίαση της μουσειακής συλλογής πρέπει να έχει μόνο αισιόδοξες κατευθύνσεις. Πρέπει να προκαλεί ατομικά και συλλογικά εναύσματα εκτίμησης και πίστης στην υλική κουλτούρα, που είναι δεμένη με την παρουσία μας στον πλανήτη και τις κοινωνικές, πολιτικές και γεωφυσικές αξίες που περιβάλλουν το νερό. Η πρώτη φάση της συλλογής παρουσιάζει την πρώτη υλική κουλτούρα του έργου, αλλά και τις αξίες του, κοντά στον Ιλισό, ποταμό της Αθήνας που στην σημερινή του μορφή είναι σχεδόν στεγνός.
Η εφαρμογή της υλικής κουλτούρας είναι χρήσιμη σε έργα συνυφασμένα με την έλλειψη και την στέρηση, κυρίως επειδή δίνει μεγαλύτερη ένταση στην αξία του αντικειμένου που στην προκειμένη περίπτωση είναι το νερό αλλά και για μια σειρά άλλων λόγων όπως για την αξία των επιμέρους μέσων. Οι ήχοι για παράδειγμα των τοποθεσιών συλλογής, οι εικόνες και οι χρονολογικές αναφορές τους, ακόμα και οι άνθρωποι που κάνουν την συλλογή, οι ποιότητες και τα βιογραφικά τους είναι στοιχεία που οικοδομούν το έργο και αποδομούν το μέτωπο της αδιαφορίας μας προς τις πηγές και τις διαδρομές νερού, που έχουμε επιλέξει να μας χαρακτηρίζει εδώ και χρόνια, ίσως ανέκαθεν.
Τα αντικείμενα και η σημασία τους τόσο σε ένα έργο όσο και σε μία μουσειακή συλλογή δείχνουν την ποιότητα, την διορατικότητα και τις προσδοκίες αυτών που τα δημιουργούν και τα φροντίζουν. Όταν είναι σχετικά με τη φύση και τα στοιχεία της δείχνουν και μια μέριμνα και ένα ενδιαφέρον για τους ίδιους τους εαυτούς μας και το μέλλον μας. Η προγραμματισμένη και εθελοντική μέριμνα είναι διαχειριζόμενη παραλλαγή της ίδιας ανησυχίας. Κάθε ευκαιρία γίνεται μέσον για να αναλογιστούμε περισσότερο την αξία των υλικών που μας παρέχει ο πλανήτης και να του συμπεριφερθούμε όπως αρμόζει σε μία μουσειακή συλλογή, προσθέτοντας έτσι κάθε φορά, με κάθε νέα σκέψη μας, νέα επίπεδα και στρώματα εννοιών.
Η υλική κουλτούρα του νερού έχει άπειρα εννοιολογικά στρώματα. Η κουλτούρα του έργου του World Water Museum αρκεί μόνο να αφομοιώσει από μία σκέψη κάθε συμμετέχοντα και θα έχει κερδίσει κάτι που πιθανόν και η δημιουργός του να μην είχε αντιληφθεί την στιγμή της σύλληψής της ιδέας. Ότι η δύναμη που συγκεντρώνεται σε κάθε συλλογικό έργο, μπορεί να ξεπεράσει αυτό που αντιπροσωπεύει, να συνδεθεί με την ιστορία και τα γεγονότα του παρελθόντος και να γίνει βαθιά προσωπική και συχνά πολύ ιδιωτική υπόθεση.
Αρίστη Κωστοπούλου
Μελέτες Μουσείων